Erhan AKSU, erhan.aksu@misyon360.com
Bildiğiniz üzere, 26 Nisan 2025’te yeni Uluslararası Sağlık Turizmi Yönetmeliği yürürlüğe girdi. Yeni Yönetmelik, sağlık turizminde önemli değişikliklere yol açacak düzenlemeler içeriyor. Bu yazımızda, yeni Yönetmeliğin Sağlık Tesislerine ilişkin önemli düzenlemelerini sizler için özetledik:
1- Uluslararası Sağlık Turizmi Biriminin Yapısı: Yönetmeliğe göre, sağlık tesisinde, uluslararası sağlık turistinin kabulü, kaydı, teşhisi, tedavisi, faturalandırma, taburculuk, tercümanlık, aracı kuruluşlarla ilgili işlemlerin koordinasyonu gibi görevleri yerine getiren bir uluslararası sağlık turizmi birimi oluşturulması gerekmektedir. Bu birimin yapısına ilişkin getirilen değişiklikler şunlardır:
a. Hekimler için 5 yıllık tecrübe şartı kaldırılmıştır.
b. Birimde yabancı dil bilen (dil belgeli) 1 personel bulunması yeterli hale gelmiştir.
c. Birimde çalışan personel bilgilerinin il/ilçe sağlık müdürlüğüne bildirilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
d. Sağlık tesisine başvuran sağlık turisti için birimde çalışan bir personelin, sorumlu personel olarak belirlenmesi gereklidir.
2- Sağlık Kuruluşlarının Hizmet Standartları: Sağlık tesisinin, bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak teşhis, tedavi, rehabilite edici sağlık hizmetleri ve geleneksel tamamlayıcı tıp hizmetleri sunacağı belirtilmiş ve bu hizmetlere ilişkin aşağıdaki standartlar getirilmiştir:
a. Hastaneler, tıp merkezleri, tıbbi laboratuvarlar ve diyaliz merkezlerinin TÜSKA tarafından akredite edilmiş olması zorunluluğu getirilmiştir.
b. Bunların dışındaki sağlık tesislerinin ise Bakanlıkça düzenlenen sertifikayı alması zorunlu olmuştur. Henüz bu sertifikaya ilişkin bir açıklama yapılmamıştır.
c. Sağlık turizmi kapsamında ameliyathane ortamında yapılacak cerrahi ve girişimsel işlemler için sağlık tesisi tarafından komplikasyon sigortası yaptırılması zorunlu tutulmuştur.
d. Sağlık tesisi, aracı kuruluşça yerine getirilmesi gereken faaliyetlerde (ulaşım, transfer, konaklama, tur düzenleme vb. faaliyetler), yetki belgesi olmayan kişi ve kuruluşlardan hizmet alamayacaktır.
e. Sağlık tesisi, Uzaktan Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Hakkında Yönetmelik kapsamında uzaktan sağlık hizmeti verebilecek ve bu durumu HealthTürkiye Portalı üzerinden ilan edecektir.
f. Sağlık tesisi, sağlık turizmi ile ilgili yapılan şikayetleri değerlendirip, düzeltici ve önleyici faaliyetlerde bulunarak iyileştirmeler yapmalıdır.
3- HealthTürkiye Portalı: HealthTürkiye, Türkiye’nin sağlık hizmet sunumunun uluslararası alanda tanıtımını sağlayan sağlık turizmi markası olarak tanımlanmıştır.
Bu çerçevede:
a. Portala üye olmak ve veri girişini tam, doğru ve güncel yapmak zorunlu kılınmıştır.
b. Sağlık turizmi amacıyla yurt içinde ve yurt dışında oluşturulacak tüm hizmet birimlerinin Portal üzerinden bildirilmesi gereklidir.
c. Sorumlu personel bilgilerinin Portala kaydedilmesi zorunludur.
4- Performans Kriterleri ve Değerlendirme: Yeni Yönetmelik ile sağlık tesislerinin sağlık turizmi performansları ölçmek için kriterler belirlenmiştir.
a. Sağlık tesisleri aşağıdaki performans kriterleri doğrultusunda USHAŞ tarafından yılda en az bir kez değerlendirilecektir:
i. Hasta Memnuniyeti
ii. Hasta Taleplerine Cevap Verme Süresi
iii. Randevu Bekleme Süresi
iv. Hasta Şikayetleri
v. Ciro Hedefleri ve Finansal Performans
b. Yapılan değerlendirme neticesinde sağlık tesisinin yeterliliği Portal üzerinden bildirilecektir.
c. Performans kriterleri bakımından kısmen yeterli ya da yetersiz olarak değerlendirilen sağlık tesisi tespit tarihinden itibaren üç ay içinde kontrol değerlendirmesine tabi tutulacaktır. Kontrol değerlendirmesi sonucunda yeterliliğin sağlanamadığının tespiti halinde:
i. Kısmen yeterlilik halinde üç ay,
ii. Yetersizlik halinde altı ay süreyle yetki belgesi askıya alınacaktır.
d. Yetki belgesi askıya alınan sağlık tesisi, askı süresinin sona ermesinden itibaren üç ay içinde ikinci kontrol değerlendirmesine tabi tutulacaktır. İkinci kontrol değerlendirmesi sonucunda yeterliliğin sağlanamadığının tespiti halinde yetki belgesi iptal edilecektir.
5- Fatura Düzenlenmesi
a. Sağlık tesisi tarafından, sağlık turizmi kapsamında hizmet alanlar için ilgili mevzuatına göre satış fişi veya fatura düzenlenmesi zorunludur.
b. Satış fişi veya fatura ekinde hastaya sunulan sağlık hizmetinin ayrıntılı dökümünü ve birim fiyatlarını gösteren belge düzenlenmelidir.
6- Tanıtım faaliyetleri için 29/7/2023 tarihli ve 32263 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanacağı belirtilmiştir. Adı geçen Yönetmelik’te ise, uluslararası sağlık turizmi kapsamındaki tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinin 13/7/2017 tarihli ve 30123 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Uluslararası Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yürütüleceği belirtilmiştir. Yeni Yönetmelik ise bu Yönetmeliği yürürlükten kaldırdığı için sağlık turizmi tanıtım faaliyetleri konusunda hukukî bir boşluk ortaya çıkmıştır. Konuyla ilgili olarak acil düzenleme yapılması gerekmektedir.
7- Yetki Belgesi İptali: Son bir yıl içinde sağlık turizmi kapsamında faaliyet göstermeyen sağlık tesislerinin yetki belgeleri iptal edilecektir.
8- Yönetmeliğe Uyum
a. Yeni Yönetmelik’teki komplikasyon sigortası zorunluluğu maddesine 31.12.2025, TÜSKA akreditasyonu/sertifika alma zorunluluğu maddesine 31.12.2026 tarihine kadar uyum sağlanması gereklidir.
b. Yönetmeliğin diğer maddelerinin getirdiği düzenlemelere ise 6 ay içinde (26.10.2025 tarihine kadar) uyum sağlanmalıdır.
c. Bu sürelerin sonunda uyum sağlamayanların yetki belgesi iptal edilecektir.
d. Yetki belgesi iptal edilen kuruluşlar için bir yıl süre ile yeni yetki belgesi düzenlenmeyecektir.
Yönetmelik çok yeni olduğu için konuyla ilgili gelişmelerin ve uygulamaların yakından takip edilmesi önem arz etmektedir. Ayrıca Yönetmelik’te yer alan düzenlemelerin uygulamasına ilişkin alt düzenlemelerin çıkarılması ve kamuoyuna yönelik bilgilendirmelerin yapılması geçiş sürecinin iyi yönetilmesi adına çok faydalı olacaktır.
