Dr. Şule BATBAYLI, batbaylisule@gmail.com
Sağlık turizmi, her ne kadar bir turizm türü olarak anlaşılsa da özünde bir hizmet sunumudur. Turizm, insanların eğlenmek, spor yapmak, dinlenmek vb. amaçlarla gerçekleştirdikleri aktiviteler olup genellikle kısa dönemlidir (12 aydan daha az). Sağlık turizmi ise bir sağlık hizmeti alınmasını veya sunulmasını ifade etmekte olup yılın 12 ayına yayılmıştır. İki kavram arasındaki farkı Eric Cohen’in turist tanımından anlayabiliriz. Ona göre turistler 5 farklı şekilde hizmet almayı tercih ederler ve buna göre sınıflandırılırlar:
Tedavi edilen turistler,
Tedavi ve tatil amaçlı olan turistler,
Sadece turistler,
Sadece hastalar,
Tatil yapan hastalar.
Bu 5 sınıflandırma sağlık turizminde kavram karmaşasını önleyebilmektedir. Burada sağlık turistinin esas amacı önem arz etmektedir. Dolayısıyla sağlık turizmini tamamen turizmden ayırmak da mümkün olamamaktadır. Öte yandan ülke ekonomileri için bu hizmetlerin tümü bir ihracat kalemidir. Ödemeler bilançosundaki kayıt şeklinden dolayı, ekonomik açıdan sağlık turizmi, uluslararası hizmet olarak kabul edilmektedir. Bir ülkenin yabancılara sunduğu sağlık hizmeti, eğitim hizmeti, danışmanlık hizmeti, turizm hizmeti, finansal hizmetler vb. uluslararası iktisatta hizmet ihracatıdır ve hizmet geliri olarak kaydedilmektedir. Tersine bizim yabancı ülkelerden bu hizmetleri almamız ise hizmet ithalatı olarak kayıt edilmekte ve bir gider kalemi oluşturmaktadır.
Burada esas önemli olan hizmetlerin ne kadar etik şekilde sunulduğudur. Uluslararası ticarette çeşitli anlaşmalar, mevzuatlar, kurallar vb. ile ticaretin herkes açısından en iyi ve en makul şekilde yapılması amaçlanır. Bu durum sağlık turizminde de geçerlidir. Sağlık turizminde ikili anlaşmalar veya konuya ilişkin ortaya konan prosedürler takip edilerek hizmet sunulmaktadır. Sağlık turizminde de insan sağlığını iyileştirmek ve korumak esas alınmaktadır.
Kaynak
Cohen E. (2008). “Medical Tourism In Thailand”, Au-Gsb e-Journal, 1(1), pp. 25-37.
Truong, V. D. and Hall, C. M. (2013). “Social Marketing and Tourism: What Is the Evidence?”, Social Marketing Quarterly 19(2), pp. 110-135.
UN, IMF, OECD, EUROSTAT, UNWTO, WTO, UN. (2012). Manual on Statistics of International Trade in Services 2010 (MSITS 2010), Geneva; Luxembourg; Madrid; New York; Paris and Washington D.C. United Nations, New York.
Ünal, M. (2014). “Sağlık Turizminde Mevzuat ve Teşvikler”, Ar&Ge Bülten 2014 Temmuz – Sektörel, ss. 12-19, İzmir Ticaret Odası Raporu, İzmir.
