Fuat YALMAN, fuatyalman@duzce.edu.tr
Suyun sıcaklığı, hidrostatik basıncı, özgül ağırlık, kaldırma gücü, iletkenlik gibi fiziksel özelliklerine, suyun içerdiği mineral ve gazların türü, yoğunluğu, emilme kapasitesi, radyoaktivitesi gibi kimyasal özelliklerine ve kızılötesi (mikrodalga) radyasyonu ve Ultraviolet (elektromanyetik) radyasyonu, havanın ısısı, nemi, atmosferik basma, rüzgâr ve elektriksel iyon yoğunluğu gibi yörenin iklimsel özelliklerine bağlıdır.
Termal enerji unsurlarının belirli süre ve şiddette stressor olarak uygulanması ile Kişinin çevreye uyum kapasitesi artar, merkezi ve otonom sinir sistemi, hormon enzim faaliyetleri uyarılır, vücut direnci, metabolizma, organizma dengesi düzenlenir, Kirlilik ve gürültüden arınmış kür merkezlerinde olumlu ruhsal değişimler görülür. İlaç, diyet, fizik tedavi rehabilitasyon, egzersez, psikoterapi gibi tıbbi yöntemlerle birleştirildiğinde toplum sağlığı açısından büyük önem taşır.
Uygulama yönünden ideal kaplıca küründe günde 1 kere sabah aç karına 15-30 dakika süreyle 21 gün banyo alınması gerekmektedir. Ancak kardiyak hastalara yararlı olan karbondioksitli sularda yapılan kürlerde 2 gün banyo alınıp 3 gün dinlenmeli, radyoaktif sularda ise 1 banyodan sonra 2 gün ara verilmelidir. İçmecelerde günlük içilecek su miktarının kilo başına 10 CC’yi (50 kg bir kişi 500 CC/yarım litre) aşmaması gerekir.
Sitz Banyo (Oturma Banyosu)
Oturma banyosu pelvik bölge için kısmi daldırma banyosudur. Oturma banyosu; soğuk, sıcak, nötral, sıcak/soğuk zıt (kontrast banyo) uygulama şeklinde olabilir.
Soğuk Oturma Banyosu
Antiinflamatuar, sedatif etkileri vardır. Pelvis organlarında reaksiyon olarak hiperemi (organlara giden kanın artması) meydana gelir, peristaltizm (bağırsak hareketleri) artar. 2-4°C’de 2-5 dk süreyle uygulanır.
Sıcak Oturma Banyosu
Analjeziktir. Hemoroid, dismenore, amenore, kronik prostat iltihabı, üretral kolik, vaginismus, siyatalji, spastik mesane sonucu idrar tutukluğu vb. durumlarda kullanılır.
Nötr Oturma Banyosu
Sistit (bakteriyel kaynaklı mesane enfeksiyonu) ve akut inflamasyon durumları için daha uygundur. 15-120 dakika boyunca 33,3-35°C uygulanabilir.
Sıcak – Soğuk Suda Oturma (Kontrast) Banyosu
8 dakika sıcak (23,8°C) ve 30 saniye soğuk (12,7°C) olarak verilebilir.
Kelebek Banyosu
Tüm vücudun içine girebileceği, rahatlıkla hareket edebileceği büyüklükte ve şekilde banyo tanklarıdır. Banyonun şekli hastanın ekstremiteleri ile çeşitli egzersizleri yapabileceği biçimdedir.